زن بوشهری که اروپا را به تاریخ «خلیج فارس» قانع کرد

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «راه بوشهر»؛ انتشار یک کتاب علمی در اروپا برای هر پژوهشگری یک موفقیت است. اما وقتی یک ایرانی تصمیم بگیرد که تاریخ را همان‌طور که بوده روایت کند، موفقیت کافی نیست باید بجنگد.

فاطمه حسن‌عالی، بانوی بوشهری از دیار تنگستان، پژوهشگر و استاد تاریخ، با کتابی که درباره روابط ایران و هند باستان نوشته، به دانشگاه‌های اروپا راه پیدا کرده است. اما مهم‌تر از آن، او مجبور شده در برابر ناشران اروپایی بایستد و برای حفظ نام «خلیج فارس» در کتابش بجنگد. این داستان یک زن ایرانی است که اجازه نداد تاریخ تحریف شود.

خبرنگار: اولین بار که ناشر آلمانی پیشنهاد حذف «خلیج فارس» را داد، چه حسی داشتید؟

حسن‌عالی: نمی‌توانستم باور کنم. آن‌ها گفتند «این یک نام بحث‌برانگیز است، برای اینکه حساسیت ایجاد نشود، بهتر است تغییرش دهیم.» من گفتم: «حساسیت؟ شما درباره تاریخ صحبت می‌کنید، نه یک عقیده شخصی.»

خبرنگار: ولی این اولین چالش شما در مسیر علمی نبود، درست است؟

حسن‌عالی: اصلاً. از همان ابتدا، وقتی تصمیم گرفتم در حوزه تاریخ ایران کار کنم، با موانعی روبه‌رو شدم. انتشار مقالات در ژورنال‌های معتبر همیشه سخت بوده، مخصوصاً برای محققان ایرانی. تحریم‌ها فقط اقتصادی نیستند، در علم هم تأثیر دارند. برای چاپ مقالاتم در کشورهای چک و دانمارک، مجبور شدم راه‌هایی پیدا کنم که معمولاً پژوهشگران دیگر نیازی به آن ندارند.

خبرنگار: ولی در نهایت، کتاب شما در آلمان منتشر شد و حالا در دانشگاه‌های اروپا تدریس می‌شود. چقدر این را یک پیروزی می‌دانید؟

حسن‌عالی: انتشار کتاب فقط یک مرحله بود. برای من، پیروزی واقعی لحظه‌ای بود که ناشر پذیرفت نام «خلیج فارس» را تغییر ندهد. این فقط یک کلمه نبود؛ این یک دفاع از حقیقت تاریخی بود.

خبرنگار: آیا فکر می‌کنید پژوهشگران ایرانی در فضای جهانی شنیده می‌شوند؟

حسن‌عالی: به سختی. ولی این به این معنی نیست که نباید تلاش کنیم. ما در زمینه‌های علمی مثل سلول‌های بنیادی در بین ده کشور برتر جهان هستیم، اما وقتی نوبت به انتشار دانش‌مان در سطح بین‌المللی می‌رسد، موانع زیادی داریم. مهم این است که تسلیم نشویم.

خبرنگار: شما تسلیم نشدید؟

حسن‌عالی: هرگز. اگر قرار بود کوتاه بیایم، باید اجازه می‌دادم ناشر نام خلیج فارس را حذف کند. باید می‌پذیرفتم که تحقیقاتم به خاطر تحریم‌ها در مجلات معتبر پذیرفته نشوند. ولی انتخاب من همیشه روشن بود: حقیقت را همان‌طور که هست بگویم، حتی اگر مسیر سخت‌تر شود.

خبرنگار: پس این فقط یک کتاب علمی نیست، یک مبارزه است؟

حسن‌عالی: دقیقاً. کتابی که من نوشتم نه‌تنها به تاریخ ایران و هند باستان پرداخته است، بلکه در قلب خود یک مبارزه برای هویت و حقیقت نهفته است. در دنیای امروز، هیچ چیزی راحت به دست نمی‌آید، حتی اگر بخواهید تاریخ را روایت کنید.

خبرنگار: چه چیزی از این تجربه آموختید؟

حسن‌عالی: آموختم که هیچ‌چیز در برابر حقیقت و هویت ارزش تسلیم شدن ندارد. وقتی شما به چیزی اعتقاد دارید، باید برای آن بایستید. در این راه، حتی اگر لازم باشد برای کلمات بجنگید، باید این کار را انجام دهید.

خبرنگار: آینده پژوهشی شما چیست؟

حسن‌عالی: قصد دارم به پژوهش‌های تاریخی ادامه دهم، به‌ویژه در زمینه‌های روابط بین تمدن‌های باستانی ایران و کشورهای دیگر. و امیدوارم همچنان بتوانم در مسیر آموزشی و علمی‌ام پیشرفت کنم. اگر چیزی از این سفر یاد گرفته‌ام، این است که هیچ‌چیز غیرممکن نیست—حتی وقتی دنیا به شما بگوید که نمی‌توانید.

منبع: سپاس خبر

پایان پیام/