از دم‌دم سحری و گره‌گشو تا فرهنگ‌سازی بی‌هویت؛ صدای اصالت بوشهر در هیاهوی سازهای بی‌ریشه

سید حسین حسینی مدیر پایگاه خبری تحلیلی راه بوشهر پایگاه خبری تحلیلی «راه بوشهر» در واکنش به حواشی رویداد فستیوال «کوچه» در یادداشتی نوشت: در آستانه برگزاری برخی رویدادهای فرهنگی که این روزها در سطح استان بوشهر مورد بحث و پیگیری قرار گرفته، لازم است نگاهی دوباره به بنیان‌های اصیل فرهنگی این دیار انداخته شود؛ فرهنگی که ریشه در ایمان، سنت و صمیمیت مردمی دارد.

مراسم‌هایی چون «دم‌دم سحری» و «گره‌گشو» از شاخص‌ترین جلوه‌های فرهنگ بومی بوشهر هستند. آیین‌هایی که در دل محله‌های بوشهر و با نشاطی مثال زدنی، جامعه‌ای را بدون صحنه‌آرایی‌های پرزرق‌وبرق، بدون هنجارشکنی، و با طنین نوای جمعی، مهر، و انسجام اجتماعی که به هم نزدیک می‌کند.

در این میان، برخی رویدادها با عنوان «فستیوال مردمی» در تلاش‌اند تا شادی را با جلوه‌هایی نمایش‌ محور و گاه حاشیه‌دار بازتعریف کنند. این در حالی است که سازهایی چون نی‌انبان – هرچند از لحاظ موسیقایی شناخته‌شده – اما ریشه در آیین‌های اصیل مذهبی یا ملی بوشهر ندارند. این ساز، به شهادت تاریخ، از طریق بردگان آفریقایی و تجارت دریایی وارد جنوب ایران شده و بیش از آن‌که جزئی از هویت فرهنگی مردم باشد، به عنوان سازی وارداتی شناخته می‌شود.

فرهنگ واقعی بوشهر، نه از کوچه‌های پر هیاهو، بلکه از صحن مساجد چهارمحل‌ها برخاسته است؛ محله‌هایی که هویتشان بر پایه معنویت، همسایگی و سادگی زندگی مردمانش شکل گرفته است. امروز، وظیفه نهادهای فرهنگی و مسئولان این است که به جای حمایت از برنامه‌هایی با اصالت‌های مشکوک، میراث غنی معنوی و اجتماعی بوشهر را تقویت کنند.

آن‌گونه که از شواهد پیداست، مدیران ارشد استان نیز برای دریافت مجوز برخی فستیوال‌ها بیکار ننشسته‌اند. اگرچه استاندار محترم اظهار نظری رسمی در این باره نداشته‌اند، اما ورود موضوع تا سطح ریاست‌جمهوری، نشانه‌ای از تلاش‌های پنهان در حمایت از این رویدادهاست. این در حالی است که تجربه سال‌های گذشته، حاشیه‌های فرهنگی و اجتماعی قابل‌تأملی را رقم زده است که اعتراض صریح مردم نجیب بوشهر را به دنبال داشت.

اکنون زمان آن رسیده است که بار دیگر، اصالت فرهنگی بوشهر را از پس غبار هیاهوهای بی‌ریشه بیرون کشیده و به نسل جدید یادآوری کنیم: شادی اگر از دل فرهنگ برخیزد، ماندگار است؛ و اگر بر تقلید و واردات بنا شود، گذرا و گاه آسیب‌زاست.

پایان پیام/